[:nl]
Research on participation income

Researcher: Rebecca Belochi
Dear readers,
Maybe you already heard of the project I am undertaking with the support of Our New Economy. For those who don’t: I am currently writing a paper on Participation Income (just PI for friends) intended for policy making that will be published by ONE. As writing a paper takes time, the coming series of posts are dedicated to introduce participation income in general until the paper is published. They will cover not only PI’s advantages but also its challenges and the state of the current debate surrounding it.
Another reason behind the publishing of these blog posts is to showcase points that will not be covered in the policy paper. Indeed, certain aspects of the academic debate, whilst relevant when thinking of PI overall, do not offer particular insights for policy making. Therefore, the coming posts will also focus on points complementary to the future paper. The goal is to increase awareness of PI and provide an interactive platform to discuss its different aspects. Any share of thoughts or questions are encouraged and appreciated!
I am already looking forward to our interactions. So don’t hesitate to comment, share these posts with interested parties, or follow me on twitter for #PIfunfacts and much more.
Kindly,
Rebecca.
- Officiële lancering raamwerk voor nieuw economisch onderwijs
Op woensdag 20 november werd het raamwerk voor nieuw economisch onderwijs officieel gelanceerd. Dat deden we op het NewBee Fest tijdens de landelijke hbo-dag van de Week van het Economieonderwijs. Dat feestelijke moment zag er zo uit:
Dit is een mijlpaal waar we ontzettend trots op zijn, want het raamwerk is het resultaat van twee jaar onderzoek en nauwe samenwerking met tientallen mensen uit het hoger economisch onderwijs. Mensen zoals jij dus. Samen vernieuwen en verduurzamen we het economieonderwijs en maken we impact op studenten, organisaties én de economie van de toekomst.
Ter ere van de lancering stelden we tevens een magazine samen waar een aantal pioniers uit het hbo aan het woord komen en vertellen hoe zij nieuw economisch onderwijs in de praktijk brengen. Lees het magazine hier.
Lees verder → - WISER project onderzoekt bestaanszekerheid
Een onderzoeksproject naar bestaanszekerheid in Nederland levert ook lesmateriaal voor het economieonderwijs.
Ondanks de welvaart kampt Nederland met aanzienlijke economische onzekerheid en sociale uitsluiting, waarbij 16,5% van de bevolking risico loopt. Sinds de aanloop naar de verkiezingen van 2022 heeft het begrip ‘bestaanszekerheid’ op veel belangstelling mogen rekenen. Maar welke problemen dienen er te worden opgelost? En waar – en hoe – moet in Nederland het beleid daarvoor veranderen?De Nederlandse hub van de Wellbeing Economy Alliance (WEAll) wil deze problemen agenderen en welzijnsbeleid op lokaal niveau bevorderen. Our New Economy voert dit project uit onder de vlag van WEAll. Het middel hiervoor is een expert-workshop met overheidsvertegenwoordigers, de academische wereld en vertegenwoordigers van kwetsbare groepen samenbrengt. We gaan de oorzaken en oplossingen voor economische onzekerheid onderzoeken, met een focus op (aanbevelingen voor) beleid. Het doel van de workshop is om gezamenlijk kennis te ontwikkelen en praktische inzichten te verwerven voor een Welzijnseconomie. Het uitgangspunt hiervoor is de Wellbeing Economy Policy Design Guide van WEAll.
De resultaten gaan we internationaal delen, maar ook specifiek met jongeren door middel van een lespakket. We leveren een rapport met aanbevelingen, een presentatie aan het internationale WEAll netwerk en in het eerste kwartaal van 2025 leveren we een lesbrief voor het Nederlandse onderwijs dat we zullen verspreiden via economieles.nu. Via deze producten kunnen we aanbevelingen uit de workshop verspreiden. Dit initiatief beoogt ervoor te zorgen dat kwetsbare bevolkingsgroepen ondersteund worden in economische transities, wat bijdraagt aan een meer inclusieve en duurzame economie.
Het projectteam bestaat uit Amber Agyemang, Ivan Valencia Saez en Maarten Nijman.
Lees verder → - Suggesties aanvullende thema’s vo-curriculum economie
Een SLO-commissie is momenteel aan het werk om het vo-economie curriculum te vernieuwen. Dat is belangrijk, want de wereld om ons heen verandert ook. De commissie heeft echter geen makkelijke taak. Curriculumontwerp vraagt om talloze grote en kleine inhoudelijke keuzes en complexe afwegingen. In dit rapport bieden we suggesties en input voor dat ontwerpproces.
De auteurs Sam de Muijnck en Joris Tieleman zijn de afgelopen tien jaar actief geweest in het economieonderwijs en het maatschappelijk debat daaromtrent. Dat was voornamelijk in de internationale studentenbeweging Rethinking Economics (gebundeld in Economy Studies, De Muijnck & Tieleman 2021) en het internationale New Economics Education Network van uitgevers en academici (NEEN, 2023). In dit rapport bieden zij vanuit ze de opgedane kennis en ervaring input voor het nieuwe curriculum economie voor het voortgezet onderwijs in Nederland.
Lees verder → - Rapport Dutch Economics Education Review 2024
Ons rapport ‘Dutch Economics Education Review 2024’ is gepubliceerd. Dit rapport, opgesteld door Sam de Muijnck en Joris Tieleman, biedt een diepgaande analyse van de huidige staat van de economische bacheloropleidingen aan tien onderzoeksuniversiteiten in Nederland. De auteurs “… zien dat faculteiten flinke stappen gezet hebben afgelopen jaren. Tegelijkertijd is er nog een lange weg te gaan.”
Economische opleidingen spelen een cruciale rol in het adresseren van toenemende maatschappelijke uitdagingen als klimaatverandering, ongelijkheid en digitalisering. In het rapport worden de vele stappen die Nederlandse economische faculteiten de afgelopen jaren hebben gezet, uitgebreid belicht. Het toont niet alleen de best practices die zijn ontstaan, maar ook waar verdere vooruitgang mogelijk en noodzakelijk is.
Het rapport is tot stand gekomen met input van betrokkenen uit het veld. Dank aan iedereen die heeft bijgedragen, waaronder Nobelprijswinnaar James J. Heckman, die het voorwoord voor zijn rekening nam: “This report is a valuable critical appraisal of the teaching of economics in the Netherlands, with applicability to the practice of teaching economics in the entire world. It makes insightful points about what is taught and its relevance for the students taking economics. (…) I hope it is read and acted on by the academic leaders who shape the training of young economists in the Netherlands and elsewhere.”
Lees verder → - Our New Economy in Trouw Duurzame 100
Our New Economy is opgenomen als nummer 35 in de Trouw Duurzame 100! We zijn ontzettend blij met en trots op deze erkenning.
Lees verder →
Een plek in deze lijst zou nooit mogelijk zijn geweest zonder de hechte samenwerking met iedereen die zich bezighoudt met nieuw economisch denken in het onderwijs. Want het hervormen van het economie-onderwijs, dat doen we samen!
Dat er op zoveel plekken, zowel binnen als buiten Nederland, initiatieven ontstaan die zorgen voor fundamentele vernieuwing, stemt ons dan ook hoopvol. Die verandering is nodig en wij geloven – meer dan ooit in deze tijden waarin het onderwijs onder druk staat – in de kracht van het collectief.
Dank dus aan Day for Change, Coöperatie Leren voor Morgen, Het Groene Brein, New Economics Education Network, Wellbeing Economy Alliance – WEAll, Goldschmeding Foundation, Triodos Foundation, Open Philantrophy, JJ Charitable Trust en al die andere mensen en organisaties die betrokken zijn bij onze missie.
Aan alle andere winnaars: van harte gefeliciteerd! - We gaan verhuizen
Our New Economy gaat verhuizen. Per 17 september verplaatsen wij ons kantoor naar De Wittenstraat 25 in Amsterdam. Er moet nog een beetje geklust worden, maar we zijn nu al heel blij met deze mooie, ruime en lichte plek. Een office-warming volgt binnenkort!
Lees verder → - Mirjam de Rijk: “Als iets te belangrijk is om failliet te laten gaan, moet je het in publieke handen houden”
Het kapitaal en ‘geld-maken-met-geld’ is steeds dominanter geworden in onze samenleving. Wat ooit in handen was van onafhankelijke stichtingen zonder winstoogmerk, wordt massaal opgekocht door private equity en andere kapitaalkrachtige, commerciële partijen, met maar één doel: zo snel mogelijk zoveel mogelijk geld verdienen. Journalist Mirjam de Rijk schreef er een boek over. In ‘Gekaapt door het kapitaal’ analyseert ze gedetailleerd wat er aan de hand is, hoe het zover gekomen is én welke maatregelen het tij kunnen keren.
Er is heel veel en steeds meer kapitaal, zowel in Nederland als daarbuiten. De eigenaren van dit kapitaal zijn op zoek naar plekken om te ‘investeren’. Zodra Mirjam de Rijk spreekt over investeren, plaatst ze het woord met haar vingers tussen aanhalingstekens. “Ik wil de eigenaren van dit kapitaal geen investeerders noemen”, zegt ze. “Ze zijn in de kern helemaal niet geïnteresseerd in het product of de dienst, maar alleen in het rendement.”
“Opkopers van zorgorganisaties pikken de meest lucratieve onderdelen eruit. De zwaardere, duurdere zorg blijft zitten bij stichtingen zonder winstoogmerk”
Mirjam heeft het in ‘Gekaapt door het kapitaal’ dan ook vooral over opkopers. En die zijn er, volop en in steeds meer sectoren. “In de zorg wordt er voor zo’n 2,5 miljard euro per jaar opgekocht, er bestaan wijken waar alleen maar kinderopvang van private equity partijen is en er zijn toeleveranciers van scholen die het complete onderwijs bepalen. Als je die optelsom maakt, en dat heb ik gedaan, dan denk je bij jezelf: ‘hier gaat iets mis.’”
De prijsindex van peuters
Wat begon vanuit nieuwsgierigheid, slaat om in bezorgdheid wanneer ze zich realiseert hoe snel het kapitaal om zich heen grijpt en hoe groot de consequenties daarvan zijn voor de gehele samenleving. “Als burger merk je het in eerste instantie niet eens direct, want de naam van de praktijk van je tandarts of fysio blijft vaak hetzelfde. Maar door kapitaal opgekochte praktijken smeren patiënten vervolgens wel met regelmaat extra of duurdere behandelingen aan.”
Juist dat je het aan de voorkant niet ziet, maakt het complex, met subtiele gevolgen. “De brokken komen op een andere plek terecht. Opkopers van zorgorganisaties pikken de meest lucratieve onderdelen eruit. Dat zijn veelal de ‘lichte’ patiënten, die het makkelijkst te behandelen zijn. De zorginstellingen die niet zijn opgekocht, meestal stichtingen zonder winstoogmerk, blijven met de zwaardere en duurdere zorg zitten,” legt Mirjam uit. “En in de kinderopvang en het onderwijs zie je de gevolgen in de vorm van segregatie. Alleen ouders die het kunnen betalen hebben toegang tot die opvang, bijles of examentraining.”
De grip van het kapitaal komt in het onderwijs nog op een andere, specifieke manier tot uiting. Zo is driekwart van de basisscholen in Nederland inmiddels afhankelijk van Google, schetst Mirjam. Grote technologiebedrijven hebben op die manier niet alleen toegang tot data over docenten en leerlingen, ze bepalen ook in toenemende mate wat en hoe er geleerd wordt. En zodra een school eenmaal gebruik maakt van de infrastructuur van een commerciële partij, is het lastig daar weer vanaf te komen. “Big tech is een soort ‘Hotel Californië”, stelt Ronald Stolk – CIO van Rijksuniversiteit Groningen – in het boek van Mirjam. “You can check out any time you like, but you can never leave.”
Wat mag er verhandeld worden?
“Moet ik dan een andere tandarts of fysio gaan zoeken?” is een vraag die regelmatig gesteld wordt. Hoewel burgers zeker een bijdrage kunnen leveren, benadrukt Mirjam in haar boek vooral de rol van mensen die in posities zitten waar richting wordt bepaald. Geert de Wit bijvoorbeeld, voormalig directeur van de Kinderopvanggroep in Tilburg. Hij werd regelmatig benaderd door private-equitypartijen, maar heeft een opkoping altijd buiten de deur gehouden. Hiermee werd een nieuwe standaard gezet: kinderopvang is geen handelswaar.
Lees verder →“Geld is ons ruilmiddel, daar is niks mis mee. Wat niet klopt is dat we denken dat als we ergens meer geld voor krijgen, het dan ook echt meer waard is.”
Er zou veel meer discussie in de samenleving moeten komen over wat de publieke sector kenmerkt of zou moeten kenmerken, en hoe je dat beschermt, bepleit mirjam. Gekaapt worden door het kapitaal is geen natuurwet, het is het resultaat van een lange reeks beslissingen. Het kan dus ook gestopt en teruggedraaid worden. En daarbij is de regel eigenlijk heel simpel: als iets te belangrijk is om failliet te laten gaan, moet je het in publieke handen laten.
Ook een discussie rondom wat ‘waarde’ eigenlijk is, kan bijdragen. “Stel, ik koop een huis. Ik verbouw het niet. Na een paar jaar verkoop ik het voor een veel hogere prijs. Heb ik dan waarde toegevoegd?”, illustreert Mirjam. “Geld is ons ruilmiddel, daar is niks mis mee. Wat niet klopt is dat we denken dat als we ergens meer geld voor krijgen, het dan ook meer waard is.” Als essentiële organisaties opgekocht worden door kapitaalkrachtige partijen, betekent dit ook onzekerheid voor de samenleving. “Want juist doordat de eigenaren van dit kapitaal alleen maar op zoek zijn naar rendement, zijn ze ook zo weer uit een bepaalde sector vertrokken als ze zien dat er ergens anders meer te halen valt.”
De rol van het economieonderwijs
Dat financiële waarden zo hoog op het lijstje van veel mensen staan, heeft deels te maken met de manier waarop managers worden opgeleid, stelt Mirjam. “Binnen het economieonderwijs zijn mensen best lang opgeleid met als uitgangspunt ‘hoe kan ik geld maken?’. En die komen dus – zeker als het om de financiële opleidingen gaat – ook vaak in de ‘geld-met-geld-maak’ sector terecht. Ik zou het mooi vinden als er binnen de opleidingen meer aandacht komt voor de gevolgen van al dat kapitaal, en dat studenten ook kritisch nadenken over ‘wat doe ik met mijn opleiding?’ en ‘waar ga ik werken?’”
Mirjam hoopt met haar boek een brede groep mensen wakker te schudden. “Onderwijsorganisaties hoop ik bijvoorbeeld aan te sporen om kritisch naar hun toeleveranciers en samenwerkingspartners te kijken. En ik hoop dat mensen door het lezen van het boek economie wat minder als een ‘ver-van-hun-bedshow’ gaan zien en meer als iets dat ook zij kunnen begrijpen. Sterker nog, als iets waar ze invloed op hebben. En dat begint met het stellen van de vraag: “In wat voor samenleving wil ik leven?”
‘Gekaapt door het kapitaal’ verscheen bij Uitgeverij Pluijm. Onze directeur Sam de Muijnck trad op bij “De Groene Live” in Pakhuis de Zwijger waar het boek van Mirjam centraal stond.Wij mogen vijf exemplaren van ‘Gekaapt door het kapitaal’ weggeven. Stuur vóór 1 augustus een mail naar communicatie@ourneweconomy.nl o.v.v. ‘Gekaapt door het kapitaal’ met je volledige naam en een korte motivatie waarom je dit boek graag zou willen lezen. In de week van 5 augustus ontvangen de winnaars bericht.
Portretfoto Mirjam de Rijk gemaakt door Merlijn Doomernik.
- Derde editie Week van het Economieonderwijs
Van 18 tot en met 22 november 2024 vindt de derde editie van de Week van het Economieonderwijs plaats, dé landelijke week voor toekomstbestendig economieonderwijs. De week draait om economieonderwijs dat aansluit bij de ontwikkelingen in de economische wetenschap en de maatschappij. In workshops, lezingen, voorbeeldlessen en andere activiteiten door heel Nederland delen onderwijsprofessionals met elkaar hoe zij deze ontwikkelingen integreren in hun lesmateriaal en de curricula in het vo, mbo, hbo en wo.
Economieonderwijs speelt een cruciale rol in het voorbereiden van jongeren op (verdere) deelname aan de maatschappij en de arbeidsmarkt. Het geeft hen handelingsperspectief om mee te bouwen aan bedrijven en de economie van de toekomst. Ook – of misschien wel juist – nu maatschappelijke ontwikkelingen als groeiende sociale ongelijkheid, digitalisering, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies het speelveld veranderen, is die voorbereidende functie van het economieonderwijs belangrijk. Om dat goed te kunnen blijven doen is het nodig dat nieuwe modellen en principes in het economieonderwijs worden geïntegreerd.
Veel docenten, opleidingsmanagers, decanen, onderzoekers en andere onderwijsprofessionals werken hier al aan. Toch blijft het verrijken van economielessen, vakken of curricula binnen de bestaande kaders een lastige opgave. Waar begin je? Hoe pak je het aan? Waar zit ruimte? Veel onderwijsprofessionals hebben het gevoel dat zij zelf het wiel moeten uitvinden. De Week van het Economieonderwijs biedt gelegenheid met elkaar het gesprek aan te gaan, elkaar te helpen en te inspireren.
Dit jaar staat van maandag tot en met donderdag iedere dag een andere onderwijslaag centraal. Maandag 18 november staat in het teken van economieonderwijs op mbo-opleidingen, op dinsdag 19 november staat universitair economieonderwijs centraal, woensdag 20 november is de dag voor hoger economisch onderwijs en donderdag 21 november draait het om economieonderwijs op middelbare scholen. De laatste dag van de week, vrijdag 22 november, richt zich op doorlopende leerlijnen en kruisbestuiving tussen de onderwijslagen.
De Week van het Economieonderwijs wordt georganiseerd door Leren voor Morgen, Het Groene Brein en Our New Economy, en wordt mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation. Het inhoudelijke programma wordt vormgegeven door onderwijsprofessionals en in samenwerking met onderwijsinstellingen en -partijen. Zo wordt de hbo-dag met NewBee en de Vereniging van Hogescholen georganiseerd en de vo-dag in samenwerking met Vecon. Het definitieve programma en de activiteiten worden in aanloop naar de week bekendgemaakt via weekvanheteconomieonderwijs.nl.
Lees verder → - Economy for Life!
“Economy for Life!” Dat is het thema en tevens de pakkende en passende titel van het nieuwste magazine Pari Perspectives, een uitgave van The Pari Center. Maarten Nijman en Sam de Muijnck door gastredacteur Godelieve Spaas gevraagd om namens Our New Economy een bijdrage te leveren. Dat lieten we ons geen twee keer zeggen natuurlijk!
“How Pluralism in Economics Education Helps to Create a Flourishing World” is hier te lezen
Wil je de volledige editie van Pari Perspectives lezen, dan kan dat hier. Met bijdragen van o.a. David Bollier, Elena Lomeli Aguirre, Marieke van Mieghem, Elise Talgorn en Reon Brand. In september volgt het tweede deel.
Lees verder → - Gastcollege Sam de Muijnck aan de Vrije Universiteit Amsterdam
Op 24 april 2024 bezocht onze directeur Sam de Muijnck het John Stuart Mill College voor een gastcollege “Recent Developments in Economic Thinking, Education and Policy”.
Tijdens het gastcollege maakten studenten onder andere kennis met de pluralistische benadering van economie, kregen ze tips voor bronnen over heterodoxe economie (waaronder de podcast Ones and Tooze van Adam Tooze, de website van het Institute for New Economic Thinking, het Youtube-kanaal Unlearning Economics, de website Project Syndicate en het platform Exploring Economics) en gingen de aanwezigen met elkaar in gesprek over een paradigmaverschuiving binnen de economie.
Het complete verslag over het gastcollege is hier terug te vinden.
Lees verder →