Verdiepend

Met Capitalism levert Geoffrey Ingham een uitgebreid boek dat het dominante economische systeem uitgebreid beschrijft. De belangrijkste bijdrage van het boek is de algemene uitleg van de basiselementen en de werking van het kapitalistische systeem. Daarbij schenkt hij ook aandacht aan de tegenstrijdigheden die in het kapitalistische systeem zitten.

In het publieke debat is de afgelopen jaren veel kritiek geleverd op het neoliberalisme, maar wat dit begrip inhoudt blijft meestal vaag. Waar komt het eigenlijk vandaan en hoe heeft het zich in Nederland genesteld? In ‘Neoliberalisme. Een Nederlandse geschiedenis’ geven historicus Bram Mellink en socioloog Merijn Oudenampsen het neoliberalisme voor het eerst een plaats in de geschiedenis van ons land.

Het doel van dit boek is de padafhankelijkheden te laten zien en te analyseren die ten grondslag liggen aan de kernelementen van het bestaande groeigeoriënteerde sociaal-economisch systeem, zowel conceptueel als praktisch. De auteurs zijn van mening dat in de huidige discussies over duurzaamheid, post-growth en degrowth een gedegen historisch perspectief ontbreekt. Zowel voor- als tegenstanders van groei hebben een eenzijdige blik op groei. Groei wordt geïdealiseerd of gedemoniseerd.

Jonathan Aldred laat in dit boek zijn hoe een aantal economen abstracte, revolutionaire ideeën over menselijk gedrag ontwikkelden die de moderne economie niet alleen een excuus gaven om zich slecht te gedragen maar ook om dat als slim en nastrevenswaardig te presenteren.

Joseph Stiglitz lanceert in dit boek een frontale aanval op het neoliberalisme van Friedman en consorten maar laat ook zien welke mogelijkheden er zijn voor wat hij een progressief kapitalisme noemt.

Ann Pettifor betoogt in dit boek dat een duurzame economie een aanzienlijke systeemverandering vereist, zowel economisch als ecologisch. Deze verandering moet op gang gebracht worden door een radicale transformatie van met name de financiële sector.

In dit boek laat Michael Sandel zien dat het ideaal van meritocatie, dat de plaats die een ieder inneemt op de maatschappelijke ladder het gevolg is van de eigen verdienste, een fictie is. Hij maakt ook duidelijk waarom het zelfs niet een wenselijk ideaal is als het niet gecombineerd wordt met het tegengaan van grote inkomensverschillen en de creatie van zinvolle, respectabele banen voor mensen met lagere opleidingen.

Marianna Mazzucato is misschien wel de meest invloedrijke econoom van dit moment en The Times noemde haar zelfs “world’s scariest economist”. Nu heeft ze een boek geschreven waarin ze haar visie op hoe onze kapitalistische economie hervormd dient te worden uiteen zet: Een Missie Economie.

Martin Sandbu houdt een vurig pleidooi voor ander economisch beleid zodat iedereen mee profiteert en een plek heeft in de economie.

Nicky Pouw beschrijft hoe in plaats van economische groei het welzijn dat mensen zelf en in relatie tot hun omgeving nastreven, centraal moet staan. Welzijn is een breder begrip dan welvaart en kent een materiële, relationele en subjectieve dimensie.