Een Nieuwe Economie is niet gebaseerd op één idee of één beeld van wat economie moet zijn. In de verscheidenheid ligt de kracht. Wereldbeelden kunnen vervormd zijn door onze aannames. Anders gezegd: het maakt nogal uit welke bril je opzet als je naar de wereld kijkt. Door het lezen van verschillende boeken ontwikkel je ook een bredere kijk op de wereld.
Welke boeken moet je gelezen hebben?
Hieronder vind je een lijst met boeken die je kunt lezen om je te verdiepen in Nieuwe Economie. We hebben de boeken ook ingedeeld in hoe toegankelijk ze zijn voor een breder publiek. Wil je een langere lijst met academische boeken? Kijk dan bij Economy Studies naar de boekenlijst van New Teaching Materials (Engelstalig).
(klik op de titel voor een uitgebreide samenvatting)
Toegankelijk
- Vrij, Gelijk & SamenlevenAls je op zoek bent naar een boek met nieuwe ideeën, begrippen en vormen aan voor samenleving en een economie die goed is voor alle mensen en de Aarde dan is dit boek een goede keuze.
- 23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalismeHet boek van Ha-Joon Chang is geen antikapitalistisch manifest. Het is wel stevige en vrij goed onderbouwde kritiek op het vrijemarktkapitalisme. En zoals de titel aangeeft, krijg je 23 verrassende inzichten aangereikt.
- FantoomgroeiSander Heijne en Hendrik Noten laten zien hoe de economie aanvankelijk een politieke wetenschap was, maar steeds meer veranderde in een beschrijvende wetenschap. Met – impliciet – enorme politieke consequenties.
Verdiepend
- CapitalismMet Capitalism levert Geoffrey Ingham een uitgebreid boek dat het dominante economische systeem uitgebreid beschrijft. De belangrijkste bijdrage van het boek is de algemene uitleg van de basiselementen en de werking van het kapitalistische systeem. Daarbij schenkt hij ook aandacht aan de tegenstrijdigheden die in het kapitalistische systeem zitten.
- Neoliberalisme. Een Nederlandse GeschiedenisIn het publieke debat is de afgelopen jaren veel kritiek geleverd op het neoliberalisme, maar wat dit begrip inhoudt blijft meestal vaag. Waar komt het eigenlijk vandaan en hoe heeft het zich in Nederland genesteld? In ‘Neoliberalisme. Een Nederlandse geschiedenis’ geven historicus Bram Mellink en socioloog Merijn Oudenampsen het neoliberalisme voor het eerst een plaats in de geschiedenis van ons land.
- History of the Future of Economic GrowthHet doel van dit boek is de padafhankelijkheden te laten zien en te analyseren die ten grondslag liggen aan de kernelementen van het bestaande groeigeoriënteerde sociaal-economisch systeem, zowel conceptueel als praktisch. De auteurs zijn van mening dat in de huidige discussies over duurzaamheid, post-growth en degrowth een gedegen historisch perspectief ontbreekt. Zowel voor- als tegenstanders van groei hebben een eenzijdige blik op groei. Groei wordt geïdealiseerd of gedemoniseerd.
- Licence to be bad – How economics corrupted usJonathan Aldred laat in dit boek zijn hoe een aantal economen abstracte, revolutionaire ideeën over menselijk gedrag ontwikkelden die de moderne economie niet alleen een excuus gaven om zich slecht te gedragen maar ook om dat als slim en nastrevenswaardig te presenteren.
- Winst voor iedereen – Progressief kapitalisme in een tijd van onvredeJoseph Stiglitz lanceert in dit boek een frontale aanval op het neoliberalisme van Friedman en consorten maar laat ook zien welke mogelijkheden er zijn voor wat hij een progressief kapitalisme noemt.
- The Case for the Green New DealAnn Pettifor betoogt in dit boek dat een duurzame economie een aanzienlijke systeemverandering vereist, zowel economisch als ecologisch. Deze verandering moet op gang gebracht worden door een radicale transformatie van met name de financiële sector.
- De Tirannie van VerdiensteIn dit boek laat Michael Sandel zien dat het ideaal van meritocatie, dat de plaats die een ieder inneemt op de maatschappelijke ladder het gevolg is van de eigen verdienste, een fictie is. Hij maakt ook duidelijk waarom het zelfs niet een wenselijk ideaal is als het niet gecombineerd wordt met het tegengaan van grote inkomensverschillen en de creatie van zinvolle, respectabele banen voor mensen met lagere opleidingen.
- Mission Economy: A Moonshot Guide to Changing CapitalismMarianna Mazzucato is misschien wel de meest invloedrijke econoom van dit moment en The Times noemde haar zelfs “world’s scariest economist”. Nu heeft ze een boek geschreven waarin ze haar visie op hoe onze kapitalistische economie hervormd dient te worden uiteen zet: Een Missie Economie.
- The Economics of BelongingMartin Sandbu houdt een vurig pleidooi voor ander economisch beleid zodat iedereen mee profiteert en een plek heeft in de economie.
- WelzijnseconomieNicky Pouw beschrijft hoe in plaats van economische groei het welzijn dat mensen zelf en in relatie tot hun omgeving nastreven, centraal moet staan. Welzijn is een breder begrip dan welvaart en kent een materiële, relationele en subjectieve dimensie.
- Donut EconomieKate Raworth legt in heldere taal uit waarom de focus op BBP-groei, neoklassieke economische theorie en neoliberalisme in de 21e eeuw niet meer voldoen. Ze komt met een nieuw framework voor economen om hen aan te zetten tot het werken aan distributieve en regeneratieve systemen.
- De Waarde Van AllesOnze maatschappij wordt georganiseerd door hoe wij waarde aan dingen toekennen. Wat we waardevol vinden, meten we. En onze activiteiten worden daaromheen ingericht. Al die zaken waar we geen waarde aan toekennen, blijven buiten beschouwing. Mariana Mazzucato zet ons hierover goed aan het denken.
Academisch
- Replacing GDP by 2030Centraal in dit boek staat de vraag: “hoe werd het bruto binnenlands product (bbp) ‘s werelds meest invloedrijke indicator?” Waarom blijft het nog steeds de belangrijkste maatstaf voor maatschappelijke vooruitgang, ondanks het feit dat het alom bekritiseerd wordt omdat het geen rekening houdt met welzijn of duurzaamheid? Waarom zijn de vele alternatieven buiten het BBP er niet in geslaagd om de dominantie van het BBP effectief aan te vechten?
- Kapitaal in de 21ste eeuwThomas Pikettys boek Kapitaal in de 21ste eeuw levert belangrijke nieuwe inzichten over de werking van kapitalistische economieën. Met name de constatering dat de rijken rijker worden deed in 2014 veel stof opwaaien.