Auteur: Jonathan Aldred
Uitgever: Allen Lane
Jaar van publicatie: 2019
Aldred behandelt onder andere de revolutie die John Nash teweeg bracht in het economisch denken. Terwijl door zijn voorgangers (o.a. Neumann) speltheorie opgevat werd als coöperatief stelde Nash dat alle coöperatieve spellen in feite niet-coöperatief waren. In het Prisoner’s Dilemma bv. ben je altijd beter af als je reactie niet-coöperatief is. Vanaf dat moment ging de speltheorie deel uitmaken van de gereedschapskist van veel klassiek economen. Zij zagen zichzelf als social engineers die instituties en mechanismes ontworpen om gewenste sociale resultaten te bereiken. Speltheorie werd gebruikt om te bewijzen dat het niet rationeel is om altruïstisch of coöperatief te zijn, zelfs als de mensen waar je mee te maken hebt dat wel zijn. Aldred’s kritiek op de speltheorie is dat het zich uitsluitend bezighoudt met de gevolgen en niet met de historische context van keuzes. Morele opvattingen over rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid komen er dus niet in aan de orde, speltheorie hanteert een beperkte opvatting over wat het betekent mens te zijn, een opvatting die stelt dat onze toekomst altijd belangrijker is dan ons verleden.
In een ander hoofdstuk gaat Aldred in op het Coase Theorema genoemd naar de econoom Ronald Coase. Dit theorema veronderstelt dat iedereen en op alle levensgebieden bereid is een financiële transactie te sluiten. De wet, morele overwegingen of sociale conventies zullen uiteindelijk niet in de weg staan van een wederzijds voordelige transactie. Voor Coase was dit een gedachte-experiment met het fictieve uitgangspunt dat er geen transactiekosten bestaan. Volgens Aldred veronderstellen klassiek economen echter in essentie dat het Coase Theorema realistisch is. In veel economische studieboeken wordt het bestaan van transactiekosten genegeerd of gebagatelliseerd.
De bedoeling van Coase was te laten zien hoe markten afhankelijk zijn van het wettelijk systeem. Maar zijn navolgers maakten ervan dat wettelijke rechten bepaald zouden moeten worden door de economie. Het Coase Theorema leidde onder andere tot de markt van CO2-certificaten. De morele dimensie van CO2-uitstoot is verdwenen.
Verder behandelt Aldred onder andere de economen Ken Arrow met het Onmogelijkheids Theorema, Gary Becker die beweerde dat de economische aanpak toepasbaar is op alle menselijk gedrag en Louis Bachelier die de theorie ontwikkelde dat op elk moment alle relevante informatie over een product verwerkt is in de prijs.
In zijn afsluitende hoofdstuk stelt Aldred dat economen zich minder arrogant zouden moeten opstellen, verantwoordelijkheid moeten nemen en hun fouten moeten toegeven. Economen zouden opgeleid moeten worden in de volle breedte van economische theorieën onder andere door aandacht te besteden aan de geschiedenis van economische ideeën.
Jonathan Aldred is Director of Studies in Economics at Emmanuel College and Newton Trust Lecturer in the Department of Land Economy, University of Cambridge .
Fred Verbeek